اعسار از پرداخت نفقه
اعسار، یک نهاد حقوقی پیشبینی شده در قوانین، به واسطه آن، شخص قادر به پرداخت دیون یا تعهدات مالی خود، که به او محکوم شده است، نیست. با اثبات اعسار، افراد میتوانند از دادگاه تقاضای تقسیط مبالغ محکوم به خود را داشته باشند.
یکی از مواردی که افراد در ایران ممکن است دچار وضعیت اعسار شوند، مسائل مربوط به پرداخت نفقه زن و فرزند میباشد. در این موارد، قاضی تنها اعسار از پرداخت نفقه را تایید میکند اگر شرایط قانونی برای اعسار فراهم شده باشند و فرد بتواند با طی کردن مراحل قانونی، وجود شرایط اعسار را نسبت به پرداخت نفقه به دادگاه اثبات کند.
اعسار از پرداخت نفقه چیست؟
اعسار کسی را توصیف میکند که به دلیل نداشتن مالی بهجز موارد استثنا در اطلاعیه دینی، قادر به پرداخت دیون و تعهدات مالی خود نمیباشد. تبصره: عدم دسترسی به مال به معنای نداشتن مال میباشد. اعسار به دلیل عدم دسترسی به مال و اموال شخصی یا ناتوانی مالی در پرداخت دیون ایجاد میشود.
در مورد پرداخت نفقه، مسئولیت پرداخت نفقه به زن در وهله اول به شوهر و برای فرزندان به پدر، و پس از آن به جد و جدان پدری (با رعایت دوری و نزدیکی) و سپس به مادر و جد و جدان مادری و پدری تعلق دارد. این وظیفه پرداخت نفقه به دلیل عدم دسترسی به مال و اموال یا نداشتن منابع مالی کافی، از توان مالی لازم برای پرداخت نفقه محروم میکند.
مهم به یاد داشته باشید که در مورد فرزندان، اگر پدر به دلیل مشکلات مالی ناتوان به تامین نفقه فرزندان خود بوده یا فرزندان به تنهایی دارای منابع مالی کافی بوده و یا با کار کردن قادر به تامین هزینههای خود هستند، پدر ممکن است از تعهد به پرداخت نفقه معاف شود. این اصل نیز در ماده 1197 و ماده 1198 قانون مدنی مورد تأیید قرار دارد.”
شرایط اعسار از پرداخت نفقه زن و فرزند
شرایط اعسار از پرداخت نفقه زن: مرد، به دلایلی مانند عدم دسترسی به اموال شخصی یا عدم داشتن منابع مالی کافی، قادر به پرداخت نفقه زن خود نباشد. در این صورت، دادگاه پس از درخواست زن، حکمی برای پرداخت یکجا نفقه معوقه یا حکمی برای پرداخت ماهانه مبلغ مشخص به عنوان نفقه جاری، اعمال میکند.
شرایط اعسار از پرداخت نفقه فرزند: مسئول پرداخت نفقه فرزند، به دلایلی مانند نداشتن منابع مالی یا عدم دسترسی به اموال یا در صورتی که پرداخت نفقه فرزند برای او مشکلی ایجاد کند، قادر به پرداخت نفقه فرزند نباشد. در این شرایط، دادگاه پس از مطالبه فرزند، حکمی برای پرداخت نفقه صادر میکند.
مراحل و نحوه درخواست اعسار از پرداخت نفقه
مراحل و نحوه درخواست اعسار از پرداخت نفقه فرزند و زن به شرح زیر است:
- تشکیل حساب کاربری در سامانه ثنا: در ابتدا، فرد باید حساب کاربری خود را در سامانه ثنا تشکیل دهد. این حساب کاربری به منظور ارسال درخواستهای قانونی و پیگیری موارد حقوقی مورد استفاده قرار میگیرد. همچنین، نسبت به احراز هویت در سامانه احراز هویت ثنا اقدام کنید.
- تنظیم دادخواست اعسار: سپس، فرد باید نمونه دادخواست اعسار از پرداخت نفقه زن و یا فرزند را تنظیم کرده و فایل ورد آن را بر روی یک حافظه یا گوشی همراه خود ذخیره کند. دادخواست باید شامل جزئیات مربوط به اعسار، مدارک مالی، و هر اطلاعات مورد نیاز دیگر باشد.
- تهیه استشهادیه اعسار: در این مرحله، شخص باید استشهادیه اعسار را تهیه و تنظیم نماید. این استشهادیه باید شرایط و دلایل عدم توانایی به پرداخت نفقه را تبیین کند.
- مراجعه به دفاتر خدمات قضایی: شخص باید به دفاتر خدمات قضایی مربوط به محل اقامت خود مراجعه کرده و دادخواست خود را تحویل دهد. همچنین، باید استشهادیه اعسار و سایر مدارک مرتبط را به دفاتر خدمات قضایی تقدیم نماید.
- پیگیری در دادگاه: دادگاه پس از دریافت دادخواست و مدارک مرتبط، درخواست را مورد رسیدگی قرار میدهد. اگر ادله و مدارک کافی برای اثبات اعسار ارائه شده باشد و دادگاه معتقد به وجود اعسار باشد، اقدام به صدور حکم اعسار میکند.
مدارک لازم برای اعسار از پرداخت نفقه
مدارک لازم برای اثبات اعسار از پرداخت نفقه فرزند و زن، به شرح زیر هستند:
- شرح کامل اموال: باید یک شرح کامل از تعداد و قیمت کلیه اموال منقول و غیر منقول که به این شرح به عنوان “صورت کلیه اموال” اشاره میشود، ارائه دهید. همچنین، باید یک لیست از کلیه اموالی که به هر دلیلی در اختیار اشخاص ثالث دارید و همچنین تمامی طلبهای شما از اشخاص ثالث را ترتیب دهید.
- کپی دادنامه: باید یک کپی اصل دادنامه نفقه را ارائه دهید و شماره پرونده نفقه را ذکر کنید.
- اطلاعات بانکی: باید صورت تمام پولهای نقدی که در حسابهای بانکی یا موسسات مالی و اعتباری داخلی و خارجی دارید، ارائه دهید. این شامل اطلاعات دقیق بانکها و موسسات مالی و اعتباری مرتبط نیز میشود.
- لیست نقل و انتقالات: باید یک لیست از تمامی نقل و انتقالاتی که شما در خصوص اموال منقول یا غیر منقول خود داشتهاید، تهیه و ارائه دهید. این لیست باید تمام نقل و انتقالاتی را از یک سال قبل از طرح دعوای اعسار شامل شود.
- استشهادیه اعسار: باید یک استشهادیه اعسار داشته باشید که حداقل دو شاهد از وضعیت شما مطلع هستند. این استشهادیه باید به دادخواست اعسار ضمیمه شود یا در جلسه رسیدگی به دادگاه تحویل داده شود. اگر دادگاه درخواست کند، شاهدان باید در دادگاه حاضر شوند و ادعای اعسار شما را تایید کنند.
این مدارک و اطلاعات باید به دقت تهیه و تنظیم شوند و باید به تعهدات قانونی پیروی شود. همچنین، بهتر است از یک وکیل متخصص در امور حقوقی و قضائی مشوره بگیرید تا از درستی و کاملی مدارک و روند اثبات اعسار مطمئن شوید.