مطالبه وجه التزام در قرارداد
وجه التزام چیست؟
وجه التزام به عنوان یک شرط کیفری در قراردادها در نظر گرفته می‌شود. این شرط کیفری به منظور اطمینان از اجرای صحیح قرارداد توسط طرفین در زمان مقرر تعیین می‌شود. در صورتی که یکی از طرفین به تعهداتش در قرارداد عمل نکند، طرف دیگر می‌تواند به موجب این شرط کیفری وجه التزام مورد نظر را از طرف مقابل مطالبه کند.
وجه التزام معمولاً در قراردادهای تجاری و قراردادهایی که در آن‌ها انجام تعهدات زمانی بسیار حیاتی است، در نظر گرفته می‌شود. این وجه التزام می‌تواند به صورت مبلغ ثابت یا به صورت محاسباتی (مثلاً به ازای هر روز تأخیر) تعیین شود.
استفاده از وجه التزام در قراردادها به منظور ایجاد اطمینان بیشتر برای طرفین است که هر کدام از آن‌ها متعهد می‌شوند که در زمان مقرر تعهدات خود را انجام دهند. این ابزار به طرفین کمک می‌کند تا به شیوه‌ای قانونی و موثر، از اجرای صحیح قرارداد اطمینان حاصل کنند و در صورت نقض تعهدات، تأخیرها و خسارات مالی برای طرف متضرر جبران شود.
انواع وجه التزام چیست؟
وجه التزام می‌تواند به دو صورت عمده در نظر گرفته شود:
- وجه التزام برای عدم انجام تعهدات (Penalty Damages): در این حالت، طرف متضرر از عدم انجام تعهدات متعهد می‌شود که در صورتی که طرف مقابل به تعهدات خود عمل نکند، مبلغی به عنوان جریمه به طرف متضرر پرداخت کند. این نوع وجه التزام معمولاً به صورت مبلغ ثابت تعیین می‌شود.
- وجه التزام برای تأخیر در انجام تعهدات (Liquidated Damages): در این حالت، طرف متضرر از تأخیر در انجام تعهدات متعهد می‌شود که به ازای هر روز یا هر دوره زمانی از تأخیر، مبلغی به عنوان جریمه به طرف متضرر پرداخت کند. این مبلغ معمولاً از پیش تعیین می‌شود و باید معقول و متناسب با خسارت واقعی تعیین شود.
در هر دو صورت، هدف از وجه التزام اطمینان از اجرای صحیح و به موقع تعهدات قراردادی است و این ابزار به طرفین کمک می‌کند تا در صورت تأخیر یا عدم انجام تعهدات، خسارات مالی جبران شوند و انگیزه‌ای برای انجام تعهدات در زمان مقرر فراهم شود.
مطالبه وجه التزام در قرارداد
در صورتی که یکی از طرفین قرارداد به تعهدات خود عمل نکند، طرف دیگر می‌تواند از طریق دادگاه مطالبه وجه التزام کند. این مطالبه ممکن است به دو صورت انجام شود:
- درخواست مطالبه وجه التزام در دادگاه: در این حالت، طرف متضرر از عدم انجام تعهدات متعهد می‌شود که در دادگاه مربوطه دادخواستی را علیه طرف مقابل ارائه کند و مبلغ وجه التزام را از او مطالبه کند.
- جلب خوانده: اگر طرف مقابل در دادگاه عملیاتی نباشد و اموالی برای توقیف یافت نشود، ممکن است دادگاه حکم جلب خوانده را صادر کند. در این صورت، خواهان می‌تواند از ادارات مختلف اطلاعات درباره اموال خوانده را جمع‌آوری کند.
با توجه به قانون مدنی، طرف متضرر معمولاً نمی‌تواند ادعای خسارت نماید مگر اینکه مدت معینی برای انجام تعهد مقرر شده و منقضی شده باشد یا اگر برای ایفاء تعهد، زمان مقرر نبوده باشد، وقتی که انجام تعهد را مطالبه کرده است.
نمونه دادخواست مطالبه خسارت قراردادی
خواهان: … فرزند: … سن: … شغل: … به نشانی: …
خوانده: … فرزند: … سن : … شغل: … به نشانی: …
وکیل ملکی قانونی: …
خواسته موضوع و بهای آن: مطالبه وجه التزام و خسارت تأخیر در انجام تعهد
ریاست محترم دادگاه
شرح دادخواست
با سلام و تقدیم احترام به استحضار عالی می‌رساند که موکل و خوانده محترم به موجب ساخت و تجمیع دو پلاک ثبتی با یکدیگر توافق رسیده و قراردادی را ثبت نموده اند. طبق ماده 5 قرارداد مورد نظر، دوره ساخت نهایتاً 12 ماه است که این پروژه از تاریخ اخذ جواز ساخت و تخلیه ملک توسط مالک و تحویل آن به سازنده شروع شده است.
خوانده محترم در تاریخ 88 مجوز ساخت را از مرجع مربوطه اخذ کرده و با عنایت به مراتب فوق، صدور دستور آن مقام مبنی بر پرداخت وجه التزام و خسارت تأخیر در انجام قرارداد بر طبق بند 2 از قسمت ب ماده 6 قرارداد فی مابین از زمان وقوع تخلف تا زمان تحویل ملک و صدور قرار تأمین خواسته مورد استدعا است.
