قصور و تقصیر پزشکی
در برخی از موارد ممکن است که از سوی پزشک مواردی پیش بیاید که به ضرر بیمار تمام شده و برای بیمار ایجاد مشکل کند که
این موارد از عدم توجه کافی پزشک روی کار خویش و بی‌احتیاطی پزشک یا بی‌مبالاتی آن واقع خواهد شد.
موضوع بحث ما در مورد قصور وتقصیر پزشک است در ابتدا باید به این نکته توجه کرد که بین قصور و تقصیر تفاوت جدی وجود
دارد.
قصور پزشکی به چه معناست:
قصور پزشکی زمانی اتفاق می‌افتد که پزشک عمدی در به وجود آمدن مشکل برای بیمار نداشت یعنی ممکن است که یک پزشک
در هنگام عمل جراحی و مواردی از این قبیل کار یا عملی را فراموش کرده است که این عمل ناشی از بی‌احتیاطی و عدم تمرکز
لازم پزشک می باشد در اینجا پزشک مرتکب قصور شده است .
تقصیر پزشکی به چه معناست:
تقصیر پزشکی زمانی اتفاق می‌افتد که پزشک با آگاهی کامل از عمل و کار خویش باعث ضرر رساندن به بیمار می‌شود یعنی
زمانی که برای بیمار ایجاد مشکل شده و باعث صدمه در بیمار شده است پزشک با تقصیر و قصد این کار را کرده است که در این
صورت به این عمل تقصیر پزشک گویند.
نکته: باید توجه داشت که به علت شغل خطیر پزشکی و اهمیت ویژه این شغل از این لحاظ که این شغل با جان انسان سر و کار دارد
و یک پزشک مسئول بهبودی و سلامت بیمار می‌باشد از این جهت قانونگذار برای اینکه این حرفه از اهمیت بالایی برخوردار است
قصور و تقصیر پزشکی را پیش بینی کرده است.
در صورت اثبات شدن قصور پزشک چه مسئولیتی برای پزشک واقع خواهد شد:
اگر در دادگاه قصور پزشک اثبات شود یعنی اینکه ثابت شود که پزشک بدون عمد مرتکب بی‌احتیاطی شده است و باعث ایجاد
ضرر و مشکل برای بیمار شده است این مورد از لحاظ حقوقی در محاکم حقوقی پیگیری خواهد شد و مسئولیت پزشک در این زمینه
پرداخت دیه بیمار با توجه به تناسب و میزان ضرری که به بیمار وارد کرده است می باشد. پس باید توجه کرد که در مورد مسئله
قصور و تقصیر پزشکی یکی از راه‌های پیگیری ،مراجعه و پیگیری از طریق سازمان نظام پزشکی می باشد زیرا این سازمان
تمامی مسئولیت‌های پزشکان را برعهده دارد.
در صورت اثبات شدن تقصیر پزشک چه مسئولیتی برای پزشک واقع خواهد شد:
اگر در دادگاه تقصیر پزشک اثبات شود همانطور که گفته شد تقصیر زمانی به وجود می‌آید که ضرری که از عمل پزشک به بیمار
وارد شده است ناشی از تقصیر و عمد پزشک باشد در این صورت محکمه علاوه بر محکوم کردن پزشک به پرداخت دیه به میزان
ضرر وارد شده از لحاظ کیفری هم برای پزشک مسئولیتی ایجاد خواهد شد که مواردی از قبیل توبیخ پزشک یا این که شماره نظام
پزشکی آن پزشک را لغو خواهد کرد که البته این اقدامات زیر نظر و به وسیله سازمان نظام پزشکی انجام خواهد شد.
مواد مرتبط:
ماده ۴۹۵ قانون مجازات اسلامی:
هرگاه پزشک در معالجاتی که انجام میدهد موجب تلف یا صدمه بدنی گردد، ضامن دیه است مگر آن که عمل او مطابق مقررات
پزشکی و موازین فنی باشد یا این که قبل از معالجه برائت گرفته باشد و مرتکب تقصیری هم نشود و چنانچه اخذ برائت از مریض به
دلیل نابالغ یا مجنون بودن او، معتبر نباشد و یا تحصیل برائت از او به دلیل بیهوشی و مانند آن ممکن نگردد، برائت از ولی مریض
تحصیل می‌شود.
تبصره ۱- در صورت عدم قصور یا تقصیر پزشک در علم و عمل برای وی ضمان وجود ندارد هرچند برائت اخذ نکرده باشد.
تبصره ۲- ولی بیمار اعم از ولی خاص است مانند پدر و ولی عام که مقام رهبری است. در موارد فقدان یا عدم دسترسی به ولی
خاص، رئیس قوه قضائیه با استیذان از مقام رهبری و تفویض اختیار به دادستانهای مربوطه به اعطای برائت به طبیب اقدام مینماید.
ماده ۴۹۶ قانون مجازات اسلامی:
پزشک در معالجاتی که دستور انجام آن را به مریض یا پرستار و مانند آن صادر مینماید، درصورت تلف یا صدمه بدنی ضامن است
مگر آنکه مطابق ماده(۴۹۵) این قانون عمل نماید.
تبصره ۱ – در موارد مزبور، هرگاه مریض یا پرستار بداند که دستور اشتباه است و موجب صدمه و تلف می‌شود و با وجود این به
دستور عمل کند، پزشک ضامن نیست بلکه صدمه و خسارت مستند به خود مریض یا پرستار است.
تبصره ۲ – در قطع عضو یا جراحات ایجاد شده در معالجات پزشکی طبق ماده(۴۹۵) این قانون عمل می‌شود.
جهت مشاوره در امور کیفری کلیک نمایید.
