سند مشاع
سند مشاع یکی از انواع مهم اسناد در حوزه مالکیت مشترک در قانون ایران است. این سند به معنای مالکیت مشترک چند نفر بر مال واحد می‌باشد. این واحد ممکن است اموال منقول (مثل خودرو) یا اموال غیر منقول (مثل زمین و ملک) باشد. اصولاً، درخواست دریافت سند مشاع برای تأیید مالکیت مشترک بر یک ملک یا وسیله صورت می‌گیرد.
برای دریافت سند مشاع، مالکان واحد مشترک باید به اداره ثبت اسناد و املاک مربوطه مراجعه کرده و مدارک لازم را تهیه و ارائه کنند. این مدارک ممکن است شامل اسناد شناسایی، مدارک مالکیت، تأییدیه‌های مالی، و سایر مدارک مرتبط با ملک یا وسیله باشد. همچنین، هزینه‌ای نیز برای صدور سند مشاع واریز می‌شود.
شرایط دریافت سند مشاع چیست؟
- شرایط دریافت سند مشاع واحدی متعدد شامل موارد مختلفی می‌شوند، اما یکی از شرایط اساسی دریافت سند مشاع این است که مالکیت مورد نظر واحد به چند نفر باشد. به عبارت دیگر، واحد مشترک باید مالکیت مشترک داشته باشد.
اگر مالکیت واحد مشترک توسط یک شخص به تنهایی در اختیار داشته شود، سند مشاع لازم نخواهد بود، چرا که اصطلاحاً مالکیت مشترک در این مورد اعمال نمی‌شود. به عبارت دیگر، سند مشاع به منظور تأیید مالکیت مشترک چندین نفر بر یک واحد یا ملک به کار می‌رود و وقتی این شرایط مهیا نباشد، اصولاً نیازی به صدور سند مشاع نیست.
- شرایط دیگری برای دریافت سند مشاع اشتراک در مال و تقسیم منصفانه مال بین شرکاست. این به معنای آن است که مال مشترک باید به نحوی مشخص و منصفانه بین مالکان تقسیم شده باشد، و سهم هر فرد در این تقسیم باید واضح و مشخص باشد.
از طریق تقسیم منصفانه مال بین شرکا، اطمینان حاصل می‌شود که هر فردی که در مالکیت مشترک شرکت دارد، حقوق و وظایف خود را به درستی درک کرده و تقسیم مال به انصاف انجام شده است. این مسئله به منظور جلوگیری از اختلافات و ابهامات در آینده بسیار مهم است.
بنابراین، در درخواست دریافت سند مشاع، تقسیم مال به صورت منصفانه و تعیین سهم هر فرد از مال مشترک از اهمیت بالایی برخوردار است. این مسئله باعث می‌شود که حقوق و تعهدات هر شریک در مالکیت مشترک به درستی مشخص شود و از ابهامات در آینده جلوگیری شود.
- در صورتی که مالکان می‌خواهند سند جداگانه ای برای قسمتهای خود از مال مشترک دریافت کنند، شرایط و مراحل دیگری نیز باید رعایت شوند. این اقدام به منظور تضمین تقسیم منصفانه و درست مال مشترک به شرکا صورت می‌گیرد.
برای تفکیک سند مشترک و دریافت سند جداگانه، معمولاً مراحل زیر لازم است:
- تقسیم نامه (تقسیم‌نامه): تقسیم نامه یا توافق‌نامه بین مالکان برای تقسیم منصفانه مال بین آنها تهیه و امضا می‌شود. این توافق‌نامه باید شامل توصیف دقیقی از سهم هر مالک، تعهدات و حقوق آنها، و مسائل مربوط به مالکیت مشترک باشد.
- صورت مجلس تفکیکی: برگزاری جلسه مشترک برای تقسیم مال و انجام مراسم تفکیک اموال به تایید تقسیم نامه کمک می‌کند. این جلسه باید مواردی از جمله حضور تمام مالکان، انجام تقسیم به صورت مشخص و علنی، و انعقاد توافق‌نامه مربوطه را دربرگیرد.
- تنظیم و ارائه مدارک: معمولاً باید مدارک مربوط به تقسیم منصفانه مال و توافق‌نامه به اداره ثبت اسناد و املاک تحویل داده شود تا سند جداگانه برای هر قسمت از مال صادر شود.
در نتیجه، تقسیم منصفانه مال، تعهدات و حقوق هر مالک، و تصویب رسمی توافق‌نامه توسط اداره ثبت اموری که مسئول ثبت مالکیت ملک‌هاست، از مراحل و شرایط اصلی برای دریافت سند جداگانه ملک مشاع می‌باشد.
مراحل و نحوه دریافت سند مشاع
برای دریافت سند جداگانه ملک مشتع، معمولاً این مراحل طی می‌شوند:
- تقدیم درخواست: یکی از مالکان مشترک باید به اداره ثبت اسناد و املاک محل وقوع ملک مشاع درخواستی که مبنی بر تفکیک سند ملک مشاع است، تقدیم کند.
- معین شدن سهم‌ها: پس از تقدیم درخواست، سهم هر یک از طرفین از مالک مشترک باید معین شود. این تقسیم ممکن است بر اساس توافق نامه میان طرفین یا طبق مقررات قانونی انجام شود.
- تقسیم‌نامه: برای تأیید تقسیم منصفانه مال، یک تقسیم‌نامه تنظیم می‌شود. این تقسیم‌نامه شامل جزئیات تقسیم مال و حقوق و تعهدات هر مالک مشترک می‌شود.
- صورت مجلس تفکیکی: این سند توسط اداره ثبت اسناد و املاک محلی صادر می‌شود و نشان‌دهنده بخش‌های تفکیک شده از ملک مشاع است. صورت مجلس تفکیکی توسط اداره ثبت اسناد به عنوان تأیید تقسیم مال به شرکا صادر می‌شود.
- ارائه مدارک: اصل تقسیم‌نامه و صورت مجلس تفکیکی به اداره ثبت اسناد تحویل داده می‌شود. این اسناد به عنوان مدارک مورد نیاز برای صدور سند جداگانه ملک مشتع مورد استفاده قرار می‌گیرند.
پس از اتمام این مراحل و تأیید توسط اداره ثبت اسناد و املاک، سند جداگانه برای هر شریک به عنوان مالک جداگانه از ملک مشاع صادر می‌شود. این سند جداگانه نشان دهنده مالکیت ملک یا واحد تفکیک شده می‌باشد.
