اعتراض ثالث اجرایی
اعتراض ثالث اجرایی یک مفهوم قانونی است که براساس مواد ۱۴۶ و ۱۴۷ قانون اجرای احکام مدنی به شخص ثالث حق اعتراض را اعطا می‌کند.
تعریف اعتراض ثالث اجرایی به این صورت است که شخص ثالث خود را صاحب حق و ذینفع در یک دعوایی می‌داند که بدون حضور او مورد رسیدگی قرار گرفته، حکم صادر و قطعی شده و به مرحله اجرا رسیده است و در حال حاضر ثالث از آن مطلع می‌شود.
اعتراض ثالث اجرایی به عنوان یک حق قانونی به شخص ثالث اجازه می‌دهد تا در صورت مطمئن بودن از حق و ذینفعت خود در دعوایی که بدون حضور او مورد رسیدگی قرار گرفته، از اجرای حکمی که به ضرر و زیان او است صرفنظر کند یا آن را متوقف کند.
بنابراین، اعتراض ثالث اجرایی به عنوان یک وسیله حقوقی برای حفظ حقوق و ذینفعیت شخص ثالث در مواجهه با حکمی قطعی که بدون حضور او صادر شده است، بسیار حائز اهمیت است.
تفاوت اعتراض ثالث اجرایی و اعتراض شخص ثالث ماهوی
اعتراض ثالث اجرایی و اعتراض شخص ثالث ماهوی دو نوع اعتراض متفاوت هستند و تفاوت‌هایی در موضوع و ماهیت آن‌ها وجود دارد.
- اعتراض ثالث ماهوی:
- در این نوع اعتراض، شخص ثالث از مفاد رأی دادگاه متضرر می‌شود. به عبارت دیگر، رأی صادره منجر به زیان و آسیب به شخص ثالث می‌شود.
- اعتراض شخص ثالث ماهوی معمولاً به این دلیل است که شخص ثالث اعتقاد دارد رأی صادر شده به نحوی نادرست یا ناعادلانه است و به زیان و آسیب وی منجر می‌شود.
- این نوع اعتراض معمولاً مرتبط با محتوای رأی و نحوه صدور آن است.
- اعتراض ثالث اجرایی:
- در این نوع اعتراض، مفاد رأی به ثالث ضرر و خللی وارد نمی‌کند؛ بلکه آسیب وارد شده به حقوق ثالث ناشی از نحوه اجرای رأی است.
- اعتراض ثالث اجرایی معمولاً مرتبط با نحوه اجرای رأی است که ممکن است به نحوی باشد که به حقوق و منافع شخص ثالث ضربه وارد کند، مانند مواردی که برخی از اموال یا منافع مالی او به طور نادرست یا نامناسب تأمین شود.
به طور خلاصه، اعتراض ثالث ماهوی بیشتر مرتبط با محتوای و نتیجه رأی دادگاه است، در حالی که اعتراض ثالث اجرایی بیشتر مرتبط با نحوه اجرای رأی و تأثیر آن بر حقوق و منافع شخص ثالث است.
نحوه رسیدگی به اعتراض ثالث اجرایی:
اعتراض ثالث اجرایی معمولاً بدون نیاز به تقدیم دادخواست صورت می‌گیرد، اما در بسیاری از سیستم‌های قانونی، مانند بسیاری از رویه‌های قضایی، برای رسیدگی به اعتراض ثالث اجرایی، نیاز به رعایت تشریفات قضایی و ارائه مدارک مربوطه وجود دارد.
از آنجایی که اجرای رأی مسئولیت دادگاه بدوی است و شخص ثالث نیز معترض به نحوه اجرای رأی است، مرجع صالح برای رسیدگی به اعتراض ثالث اجرایی معمولاً دادگاه اولیه یا دادگاه اجرایی است. این دادگاه مسئولیت دارد تا اعتراض ثالث اجرایی را بررسی کرده و تصمیم بگیرد که آیا اجرای رأی باید به تأخیر بیفتد یا نه، و در صورت لزوم، به دادگاه مربوطه رویه‌های لازم را اتخاذ کند.
دادگاه نخستین در این حالت مرجع صالح برای رسیدگی به اعتراض ثالث اجرایی است، زیرا اجرای رأی از آن دادگاه آغاز شده و شخص ثالث نیز معترض به نحوه اجرای رأی است که به عبارت دیگر به دادگاه بدوی اعتراض دارد.
