موارد مهم در قرارداد خرید و فروش
قرارداد خرید و فروش برای جلوگیری از بروز اختلافات بین فروشنده و خریدار، باید حاوی موارد زیر باشد:
- شرایط مربوط به قوانین و مقررات: در این بخش، قرارداد باید مفادی را که طرفین موظف به رعایت آن هستند، به وضوح مشخص کند. این ممکن است شامل مقررات مربوط به اجرای قرارداد، حقوق و تعهدات طرفین، مسئولیت‌ها، و هرگونه قانونی که در زمینهٔ موضوع قرارداد اعمال می‌شود، باشد.
- امضای طرفین: در انتهای قرارداد، باید قسمتی برای امضای فروشنده و خریدار وجود داشته باشد. امضای طرفین نشان از رضایت و تعهد آنها به مفاد قرارداد است.
- تملیکی بودن بیع: در قرارداد خرید و فروش، باید صراحتاً ذکر شود که این معامله به معنای انتقال مالکیت از فروشنده به خریدار است. این نکته مهم است زیرا معاملات تملیکی و عهدی مفاهیم مختلفی دارند و تبیین وضعیت تملیک از ابتدا تا انتهای قرارداد از اهمیت زیادی برخوردار است.
- لازم بودن بیع: این بخش مشخص می‌کند که هر دو طرف متعهد به اجرای قرارداد هستند و هیچ یک از طرفین حق بر هم زدن آن را ندارند، مگر در مواردی که قانون این امکان را فراهم کرده باشد. بنابراین، این بند به عنوان یک تضمین اصلی می‌تواند از ورود به اختلافات و انکار مسئولیت‌ها پیشگیری کند.
با توجه به ماهیت حقوقی قرارداد، اطمینان از درستی و کاملی مفاد قرارداد و همچنین استفاده از خدمات حرفه‌ای وکیل در صورت نیاز، می‌تواند به جلوگیری از مشکلات آینده کمک کند.
در ادامه موارد زیر رانیر میتوان اشاره کرد:
- عقد لازم:
- عدم امکان برهم زدن: در عقد لازم، هیچ یک از طرف‌ها حق ندارد قرارداد را از بین ببرد، مگر اینکه قانون این امکان را فراهم کند.
- پایداری در مواقع فوت یا حجر: این نوع قرارداد حتی با فوت یا حجر یکی از طرفین منحل نمی‌شود و ادامه دارد. این ویژگی باعث پایداری و ادامه اعتبار قرارداد در شرایط حجر یا فوت می‌شود.
- عقد جایز:
- برهم زدن با فوت یا حجر: در عقد جایز، با فوت یا حجر یکی از طرفین، قرارداد از بین می‌رود و هر یک از طرفین حق برهم‌زدن آن را دارند.
- مثال‌های عقد جایز: عقد اجاره و صلح از نمونه‌های عقد جایز هستند. این عقود امکان برهم‌زدن توسط هر یک از طرفین را فراهم می‌کنند.
- معوض بودن بیع:
- وجود انتقال مالی: در بیع معوض، فروشنده مالی را که می‌فروشد (مثلاً یک کالا یا ملک) را در ازای مال یا خدمات دیگری (مثل پول) از مشتری دریافت می‌کند.
- وابستگی بین عوض: این نوع قرارداد بر اساس ایده عوض و وابستگی بین دو مال یا خدمت استوار است، که هر طرف نیاز به انجام تعهد خود و دریافت مقدار معینی از مال یا خدمت دیگر دارد.
رضایی بودن عقد بیع:
- توافق طرفین: عقد بیع بر اساس توافق طرفین انجام می‌شود و نیازی به انجام تشریفات خاص ندارد. این به معنای این است که برای انعقاد قرارداد بیع، کافی است طرفین به صورت کتبی یا شفاهی با یکدیگر توافق کنند و توافق نامه امضا شود.
- توافق بر روی اموال مختصه: در برخی اقسام بیع، توافق به تنهایی کافی است و انجام تشریفات مخصوصی نیاز ندارد. اما، در برخی موارد مانند خرید و فروش خودرو یا ملک، قانون تشریفاتی را برای انتقال مالکیت این اموال پیش‌بینی کرده و انجام این تشریفات مورد نیاز است.
- ثبت و انتقال ملک: بر اساس ماده 22 قانون ثبت اسناد و املاک، در مورد املاکی که ثبت رسمی شده‌اند، مالکیت تنها به شخصی تعلق می‌گیرد که ملک به اسم او ثبت شده و انتقال ملک نیز در دفتر املاک به ثبت رسیده باشد. این نکته حاکی از اهمیت ثبت رسمی ملک در اسناد رسمی و اعتبار عقد بیع است.
به طور کلی، رضایی بودن عقد بیع به توافق طرفین بستگی دارد و در برخی موارد می‌تواند با انجام تشریفات خاص نیز همراه باشد. در مواردی که انتقال ملک به صورت رسمی ثبت شده است، تاثیر مهمی بر رضایت و اعتبار عقد بیع دارد.
